IBA'T IBANG GAMIT O TUNGKULIN NG WIKA

 

Sa pag-aaral ni Michael Halliday sa disiplinang  Child Language Development, natuklasan niyang nagaganyak na matuto ng wika ang isang bata dahil sa gamit nito. Ang mga ito ay ang mga sumusunod:

1. Pang-instrumental. Sa tungkulin ng wikang ito, pinapahalagahan ang pagtugon sa pangangailangan ng isang tao. Maisasagawa ito sa pamamagitan ng pakikipag-usap, panghimok, pangungumbinse at paghingi ng pabor. 

 Mga Halimbawa: 

* Mag-apply po ako bilang isang iskolar sa unibersidad ninyo, at ito na po ang aking application letter at  kalakip po nito ang mga kakailangang dokumento.

*Mr. Palay, gusto kong mag-invest sa Mango Insdustry pokus sa  exporting.

2. Panregulatori. Ito ang tungkulin ng wika upang makontrol ang kilos o ugali ng iba. Nabibilang din dito ang mga tiyak na pagpapahayag ng pagbibigay panuto, direksyon, pagbibigay paalala at babala at iba pa.

Mga Halimbawa:

*Mangyari po lamang mananatili sa inyong upuan hanggang hindi pa nabuksan ang pintuan ng bus.

*Pakuluan lamang ang noodles sa loob ng limang minute pagkatapos  ihalo ang panimpla.

 

 3. Pang-interaksyon.  Ang pagtatalakayan, ang pakikipagtalo, ang pagbabahagi ng mga karanasan at pagpapahalaga sa mga kaisipan ng iba ay napapabilang nito.

Mga Halimbawa:

*Hindi ako sang-ayon kung ibalik ang death penalty dahil malinaw na isinasaad sa banal na kasulatan na walang ninumang may karapatang kitilin ang buhay.

*Kung ang bawat Pilipino ay may kamalayan sa sitwasyon kinaharap ng ating planeta,  hindi mahirap lutasin ang global warming.

 

 4. Pampersonal. Sa tungkulin ito ay nabibigyang puwang ang bawat isa na magpapahayag ng sariling damdamin, kuro-kuro tungkol sa paksa. 

Mga Halimbawa:

*Sa palagay ko’y may malalim na dahilan ang pamilyang Kiram kung bakit nagawa nilang makipaglaban sa kapakanan ng Sabah.

*Magandang pangyayari ang pagtaas ng ekonomiya ng ating bansa. Sana magpatuloy na ito.

 

5. Pang-imahinasyon.  Kailanma’y hindi mailayo ang tao sa malikhaing pag-iisip. Isa itong uring kalayaan at outlet sa pagkatao. Sa akdang pampanitikan ay makilala ang tungkulin ng wikang ito.

Mga Halimbawa:

*Ang kuwentong ito ay tungkol sa isang taong nagpapalibing na buhay at  pagkaraan ng ilang araw ay nahukay itong buhay.

*Ang mga tao noon ay walang kamatayan, kaya para lamang silang mga isinampay na mga damit kahit saan saan. Nagkalat lamang ang mga taong wala nang silbi kaya napag-isipan ng  bathala bigyan ng kamatayan ang bawat isa

 6. Pangheuristiko.  Walang limitasyon ang paghahanap ng impormasyon. Ito ay ang saklaw sa tungkulin ng wikang ito.  Ang pag-iinterbyu, pakikinig ng balita, pagbasa ng mga artikulo ay nasa uring tungkuling ito.

Mga Halimbawa:

*Ano ang nauuna, ang itlog o ang manok?

*Ano-anong mga paghahanda ang ginagawa ng DepEd at CHED na may kinalaman sa K to 12?

 

 7. Pang-impormatibo. Ang tungkulin ng wikang na ito ay makilala sa pagbibigay ng impormasyon sa paraang pasulat at pasalita. Sa akademiko at propesyonal na larangan ito makilala.

 Mga Halimbawa:

* Ang Dep. Order # 70 ng DepEd sa 2012, ay nagtalaga na hindi kailangang maghahanda ng lesson plan ang mga guro ngayon.

*Ang katawagang adobo ay mula sa katawagang Kastila na adobar na nangangahulugang ibabad. Ngunit ang kaparaanang pagluto na ito ay natutunan na ng mga katutubo bago pa dumating ang mga Kastila.

 Mapapansin ang mga halimbawa ay hindi naman ito mga kaispan na maaring sasabihin ng bata, sa kasong ito, ang layunin sa paggamit ng wika ay nag-uumpisa sa pagkabata.

 

 

Mga Komento

Mag-post ng isang Komento

Mga sikat na post sa blog na ito

MGA WIKANG OPISYAL: MGA WIKANG PANREHIYON, FILIPINO AT ENGLISH

             Naging wikang opisyal  sa Pilipinas ang ang Filipino ( na noo’y Pilipino) noong 1940 sa ilalim ng Batas Komonwelt Bilang 570. Sa taong 1968 ipinalabas ng kalihim ng Tagapagpaganap Rafael M. Salas ang Memorandum Sirkula Bilang 172 na nagbibigay-diin na ang ‘letterhead “ ng mga kagawaran, tanggapan, at mga sangay ng pamahalaan ay nararapat na nasusulat sa Pilipino,  pati na ang panunumpa sa tungkulin ng mga pinuno at empleado  ng pamahalaan ay sa Pilipino rin. Itong lahat ay mga kalakaran nakalipas na nagpapatunay na ang Filipino ay dati nang wikang opisyal sa Pilipinas. Ngunit, dahil sa nagbabago na ngayon ang kapakanan ng bawat isa at sa epekto ng globalisasyon, bukod sa wikang Filipino, kasama ang iba pang wika. Nangangahulugang hinirang ng mga pinuno ng bansa ang mga wika bilang opisyal sa paaralan, tanggapan at sa korenpondensiya—sa komunikasyon. Ang wikang opisyal ay nagsasaad na wikang magagamit sa transaksyonal na komu...
Magbasa nang higit pa

TAGALOG: BATAYAN SA PAGLINANG NG WIKANG PAMBANSA

Ang suliraning pangwika sa Pilipinas ay nararanasann na noon pang panahon ng Kastila. Isang malaking suliranin noong ang hindi pagkakaintindihan dahil sa iba’t ibang wikang sinasalita ng bawat pulo. Ang mga Kastila ay nag-aaral ng wikang katutubo upang matugunan nila ang kanilang layunin. Ngunit sa pagdaan ng panahon, dahil ang Ka-Maynilaan ang naging sentro ng bansa, maraming mga Pilipino ang natuto ng Tagalog. Ang Tagalog ay naging lingua franca sa buong   bansa at natutunan ng mga sinuman sa simulang makipagsalamuha sa sentro ng bansa. Alinsunod ng batas Tydings-Mc Duffie o Batas sa Kasarinlan na pinagtibay ni Franklin D. Roosevelt noong Marso 24, 1934 nagkakaroong ng pamahalahaang komonwelt ang Pilipinas, at si Manuel Luis Quezon, ang pangulo ng bansa at si Sergio Osmena bilang pangalawang pangulo—-ang pamahalaang napasailalim ng kapangyarihang Amerikano kailangang magkakaroon ng wikang pambansa ang Pilipinas upang tuluyan itong makalaya sa kasunduang mabigyang kalayaan ang P...
Magbasa nang higit pa

Ano Depinisyong ng WIKANG FILIPINO Ayon sa Resolusyon ng KWF sa Taong 1996?

 Mga Butihing Estudyante, Pagpalain kAyo! Ito ay isang tulong sa pag-aaral at layuning mapuno kayo sa kaalaman, sa panulat na ito ay mapag-alaman niyo ang kahulugan ng Wikang Filipino bilang pambansang wika na naayon sa batas. Unang dapat mabatid ng mga estudyanteng kumukuha ng asignaturang Filipino  ang matukoy kung ano ang kahulugan ng Filipino. Ang pinakamadaling kahulugan nito ay ang Filipino ay ang pambansang wika sa Pilipinas na nabubuo hango sa iba’t ibang wika at wikain sa Pilipinas. At, para maging tiyak, ang Komisyon sa Wikang Filipino noong Agosto 1996,   ay nagbibigay ng kahulugan ng Filipino bilang wika at ito ay nagsasasaad na: Ang Filipino ay ang katutubong wika na ginagamit  sa buong bansa bilang wika ng komunikasyon ng mga  etnikong grupo.  
Magbasa nang higit pa